De leegstand in aantal winkels is in 2017 voor het derde jaar op rij gedaald in Nederland. Eind van dit jaar bedroeg de leegstand 7,0%, wat 0,2% lager is dan begin van dit jaar. Concreet betekent dit dat er per 1 januari 2018 ruim 600 panden minder leeg staan dan een jaar eerder.
In vierkante meters is de leegstand vorig jaar nog sterker gedaald, namelijk met 0,6%. Dat komt vooral omdat veel van de voormalige V&D panden vorig jaar een andere invulling hebben gekregen. Op 31 december stond er bijna 200.000 m² minder leeg dan op 1 januari van 2017.
Leegstand neemt in vrijwel alle provincies af
Met uitzondering van Zeeland en Flevoland liep de leegstand in alle provincies terug, waarbij de sterkste afname te zien is in Overijssel en Limburg.
Opvallend genoeg ook de twee provincies die procentueel de hoogste leegstand kennen. Daar waar het leegstandsprobleem het grootst is, neemt deze ook het sterkst af.
Leegstand per type winkelgebied
Kijken we naar de verschillende soorten winkelgebieden dan zien we dat de leegstand op meubelboulevards het sterkst terugloopt. Niet verrassend omdat deze sector het meest profiteert van een aantrekkende economie en een verbeterende huizenmarkt.
In de centra van middelgrote steden en in stadsdeelcentra zien we nog geen herstel. Deze centra hebben nog steeds te maken met een licht oplopende leegstand. De leegstand is in de centra van middelgrote steden ook veruit het hoogst.
In de centra van de grootste steden en in de boodschappencentra zien we een sterk herstel. In de 17 grootste steden van Nederland ligt de leegstand al weer bijna op het niveau van voor de crisis.
Waarmee waren de leegstaande panden per 1/1/2018 voordien gevuld?
Van de panden die op 1 januari 2018 leeg stonden, stond 62% ook al leeg op januari 2017. 5% van de eind 2017 leegstaande panden zijn nieuwe retailpanden. Dan blijft er 33% van de leegstand over. Het grootste deel daarvan (23%) waren op 1 januari 2017 detailhandelspanden. Dat is opvallend, omdat over het afgelopen jaar ruim meer panden zijn gevuld met horeca en dienstverlening dan panden met detailhandel. Van de panden waar op 1 januari 2017 detailhandel was te vinden is dus 3% leeg komen te staan. Voor horeca en dienstverlening was dit slechtst 1%.
Wat is gebeurd met panden die leeg stonden per 1/1/2017?
Met een dalende leegstand staan er natuurlijk ook panden niet meer leeg die op 1 januari 2017 nog wel leeg stonden. Bijna 2.400 panden die op 1 januari 2017 leegstonden hadden eind van het jaar geen retailfunctie meer. Dus 15% van deze panden zijn omgebouwd naar een woning of iets anders, samengevoegd met een andere winkel of gesloopt.
Ruim 4.000 panden (25%) heeft alsnog weer een invulling gevonden met retail. Dat is 1½ keer vaker gebeurd met detailhandel dan met horeca of diensten. En dat is opvallend.
Met een teruglopend aantal detailhandelsvestigingen en een groter aandeel in de nieuwe leegstand was juist te verwachten dat er minder leegstaande panden waren ingevuld met detailhandel. Dat dat toch meer is, is waarschijnlijk te verklaren doordat een detailhandelspand makkelijker te verhuizen is dan een horeca of dienstenpand. Detailhandel zal dus sneller verplaatsen naar een leegstaande locatie op een betere locatie of met een lagere huur dan dat dat gebeurt bij horeca en diensten.
