Het Nederlands-Belgische Ahold Delhaize heeft in België voor opschudding gezorgd met haar plan om de eigen winkels over te gaan dragen aan franchisenemers. Het Delhaize personeel is zelfs van plan om op te trekken naar Zaandam. Om ook daar te gaan protesteren. Steeds meer buitenlandse supermarktketens betreden – vaak vanuit Nederland – de Belgische markt. Hoe heeft deze invasie de Belgische markt veranderd?
Grote overlap in belangrijke spelers
Met circa 60% van de winkels en twee derde van de winkelmeters domineren de ketens die in beide landen actief zijn duidelijk het supermarktlandschap. Het marktaandeel van deze groep is ook opvallend gelijk. Dat geeft duidelijk aan dat het Belgische en Nederlandse supermarktlandschap sterk met elkaar zijn verweven.
De Ahold Delhaize groep is in Nederland de onbetwiste marktleider. In België strijdt Ahold Delhaize met Carrefour en Colruyt om die positie. Maar op basis van winkelmeters is Ahold Delhaize ook in België de grootste formule.
Naast Ahold Delhaize wordt ook Jumbo een steeds belangrijkere speler in de Belgische markt. Verder zijn de beide Duitse discountketens Aldi en Lidl prominent aanwezig in beide landen.
De overlap in spelers blijft toenemen.
Zo heeft Ekoplaza vanuit Nederland een eerste stap in de Belgische markt gezet en zijn de twee Poolse supermarktketens Malinka en Promo in beide landen actief. Verder heeft de Oosterse keten Tanger inmiddels ook voet op Belgische bodem gezet. Tot slot is er dan nog de Spar formule. De achterliggende structuur van deze formule is wat complexer, maar ook deze keten is in beide landen actief.
Supermarktdruk
Het zijn dus vooral Nederlandse ketens die de laatste jaren in de Belgische markt oprukken. Andersom heeft Colruyt even geprobeerd om de Nederlandse markt te betreden met een Bio-planet winkel in Eindhoven. Maar ze hebben die winkel ook snel weer gesloten.
De vraag rijst of die toetreding van Nederlandse partijen tot de Belgische markt heeft gezorgd voor een grote concurrentiedruk. Om daar een beeld van te krijgen een vergelijking van de twee landen.
Verschil in aantal supermarkten per inwoner
Per 100.000 inwoners heeft een Belg meer supermarkten tot haar/zijn beschikking dan een Nederlander. Dit aantal was in België jarenlang stabiel, maar is tussen 2019 en 2022 aanzienlijk gegroeid.
Verschil in winkelmeters
Ook in supermarktmeters heeft een Belg meer aanbod dan een Nederlander. Per 100.000 inwoners hebben Belgen ruim 33.000 m² aan supermarkten en Nederlanders ruim 27.000 m². De supermarktdruk is in België dus duidelijk hoger.
Bij dit alles komt dan ook nog eens de opkomst van online supermarkten als Hopr in België en Picnic in Nederland.
Top 5 supermarkten in winkelmeters
| België | Nederland | |
| 1 | Ahold Delhaize | Ahold Delhaize |
| 2 | Carrefour | Jumbo |
| 3 | ALDI | Lidl |
| 4 | Colruyt | ALDI |
| 5 | Lidl | PLUS |
Supers zitten in zwaar weer
De Belgische markt van supermarkten is ondertussen een ware vechtmarkt. Een belangrijke reden lijkt een overaanbod aan supermarkten te zijn. Diverse spelers hebben moeite het hoofd boven water te houden of lukt het zelfs niet:
- Makro heeft moeten sluiten.
- Mesdagh heeft haar Waalse Carrefours verkocht aan Intermarché. Nog niets is bekend of definitief, maar hier is te verwachten dat enkele winkels zullen sluiten.
- Jumbo draait verlies in België.
- Het aandeel Colruyt is vorig jaar twee keer in een vrije val geweest.
En daar komen nu ook de plannen voor de Delhaize winkels bij. Het rommelt dus flink in de Belgische supermarktbranche…
