Het afgelopen half jaar was het opnieuw roerig op de Nederlandse winkelmarkt. Met als belangrijkste wapenfeit de definitieve sluiting van de V&D. Reden om halverwege het jaar ons leegstandsrapport te updaten. De belangrijkste conclusie uit deze montior is dat de leegstand is teruggelopen, maar toch ook weer niet.
De winkelleegstand is teruggelopen in aantal panden. Deze trend zagen we in 2015 al ontstaan en heeft dit jaar verder doorgezet. Stond op 1 januari nog 7,4% van de panden leeg, op 1 juli was dat afgenomen tot 7,3%. Welliswaar een kleine afname, maar zeker geen toename. In de leegstaande winkelmeters zien we een ander beeld. In meters is de leegstand gestegen, van 7,7% per 1 januari 2016 naar 8,3% per 1 juli 2016.
Dit is een logische ontwikkeling. Het V&D faillissement zorgde voor slechts 63 extra lege panden. Een te verwaarlozen aantal op de totale voorraad van ruim 200.000 panden. Het aantal lege winkelmeters dat de V&D achterliet was ruim 350.000 m², ongeveer 1% van onze totale winkelvoorraad. Het is dus niet vreemd dat de leegstand in meters fors is toegenomen.
Hoe kan het dat ondanks alle kommer en kwel van de afgelopen maanden de leegstand in panden afneemt?
De verklaring is eigenlijk heel simpel. Er verdwijnen méér panden uit onze winkelvoorraad dan dat er extra leeg kwamen te staan.
De winkelmarkt blijft in beweging. Er komen nieuwe winkelpanden bij en er verdwijnen panden (sloop, samenvoegen van panden of nieuwe functie). Zo zijn er in het afgelopen half jaar ongeveer 3.000 nieuwe winkelpanden bijgekomen. Maar er zijn ook meer dan 4.000 van die winkelpanden verdwenen. Per saldo is het afgelopen half jaar de winkelvoorraad dus met 1.000 panden afgenomen. Een deel van die 4.000 panden die uit de winkelvoorraad verdwenen waren leegstaande panden (1.279). En van de 3.000 nieuwe panden staan er nog een aantal nu leeg (339).
Onderstaand vat ik de mutaties van de leegstand nog eens samen:
Het aantal winkelpanden dat de afgelopen 6 maanden extra leeg is komen te staan (3.631) is weliswaar méér dan per 1 juli weer is ingevuld (2.566), maar doordat er zoveel leegstaande panden uit de voorraad zijn verdwenen (1.288) is de leegstand per saldo afgenomen.
In ons blog van twee weken geleden gaf Peter Nieland al aan dat een krimp van de winkelvoorraad onvermijdelijk is. Ook in de Retailagenda is de krimp van de winkelvoorraad een belangrijk uitgangspunt. Uit deze analyse blijkt dat deze krimp al in gang is gezet (- 1.000 panden in 6 maanden) en ook autonoom gaat. Dat biedt dus kansen voor beleidsmakers om hier op in te spelen en te kijken waar ze deze krimp verder kunnen stimuleren.
Wilt u meer weten over de lokale verschillen in leegstand?