Het is november 2011. Vandaag zijn de beurzen en de huizenprijzen weer eens met 3% gezakt. Er lijken alleen maar negatieve berichten te zijn. Twijfel over kredietwaardigheid van landen, banken, Europa en ook van de US. De consument is onzeker en houdt de hand op de knip. Vooral de non-food uitgaven dalen en soms fors. De winkelmarkt in Nederland moet zich aan de conjuncturele en structurele veranderingen aanpassen. Winkelpanden nu wel of niet renoveren? Dat is de vraag.
MKB Nederland heeft het antwoord op deze vraag: niet renoveren. En MKB Nederland heeft de politiek (SP, PvdA, CDA en GroenLinks) voor haar karretje gespannen. Honderden MKB-ondernemers zouden, op basis van het sinds 2003 in de wet opgenomen renovatiebeding, onterecht uit hun winkelpand gezet zijn door de pandeigenaren. Daarom pleit MKB Nederland voor verwijdering van het renovatiebeding uit de wet. Met als resultaat: minder renovatie.
Ongetwijfeld gaat het wel eens ergens mis en probeert een eigenaar vooral voor korte termijn eigen gewin onder de vlag van renovatie een huurder uit een pand te zetten. Dat moet niet en dat mag ook niet. Dus dat moet dan aangepakt worden. De huidige wet biedt daartoe nu ook al mogelijkheden. De eigenaar moet immers aan nogal wat eisen voldoen.
Bij opzegging wegens renovatie moet verhuurder:
- de gronden vermelden;
- het dringend eigen gebruik aantonen (dus niet stiekem het pand daarna vervreemden (verkopen);
- zijn nagegaan of de renovatie niet kan plaatsvinden met behoud van de huurovereenkomst;
- voldoen aan de opzegtermijnen;
(bron: website MKB Nederland)
Even zomaar wegens renovatie opzeggen is er dus helemaal niet bij. Als renovatie de basis is van opzegging en de werkelijke reden is een heel andere, dan kan de ondernemer met succes naar de rechter stappen.
Waar ik mij over verbaas is het feit dat niemand duidelijk maakt wat de werkelijke omvang is van dit zogenaamde probleem. Er wordt geschermd met honderden ondernemers, en dan vooral sinds 2009. De focus ligt dan vooral op ondernemers die sinds 2009 ten onrechte uit hun pand zouden zijn gezet. Maar niemand maakt deze aantallen hard. En er worden al helemaal geen namen genoemd.
Consument wil aantrekkelijke winkels en winkelgebieden
Als MKB Nederland haar zin krijgt en het renovatiebeding uit de wet verdwijnt, zal dit negatieve gevolgen hebben voor de winkelmarkt. Het gaat immers altijd langer duren om bestaande winkelgebieden en winkelcentra te herontwikkelen. De vraag is: pikt de consument dit? Als winkelgebieden niet meer voldoen aan de eisen die de consument daaraan stelt, dan stemmen deze consumenten met hun voeten en laten het winkelgebied links liggen. Uit verschillende studies blijkt dat de consument steeds mobieler wordt. Dan dus maar wat verder weg voor die leuke aankoop. Het verouderde winkelcentrum wordt dan overgeslagen.
We zien dat ook duidelijk terug bij nieuwe en herontwikkelde centra. Bijna zonder uitzondering zien we daar bezoekers- en passantenstromen toenemen. De consument omarmt vernieuwing dus zeker.
Dit lijkt me dan ook het slechts mogelijke moment om herontwikkeling (lees: noodzakelijke aanpassing om aantrekkelijk te blijven of weer te worden) van winkelgebieden te frustreren. Ik vraag me af of iemand bij MKB Nederland al eens heeft nagedacht wie de gevolgen van vertraagde herontwikkeling het eerste zal voelen? De consument niet. Die kiest zijn eigen pad. De winkelier zit echter vaak nog jaren vast aan zijn huurcontract.