Van winkelen in het stadscentrum, via baanwinkels, naar omnichannel

Professor Ann Verhetsel, Hoogleraar Economische Geografie aan de Universiteit Antwerpen, nam ons tijdens de Retail Masterclass op 16 oktober mee in de evolutie van het retaillandschap.

Van eenvoudig winkelpand naar omnichannel

In de middeleeuwen begon het eenvoudig met één winkel, vaak met atelier in de woning van de ondernemer. Vooral na de tweede wereldoorlog openden succesvolle winkeliers meerdere winkels. Rond het jaar 2000 kwam daar de verkoop via e-commerce bij.

Men verkocht dan via meerdere kanalen, maar zonder dat die direct met elkaar verweven zijn (multichannel strategie). Denk bijvoorbeeld aan verkoop via een winkel én via een catalogus. Prijzen en assortiment konden van elkaar verschillen en waren vaak lastig te vergelijken.

Met de komst van het internet is het productaanbod veel beter te vergelijken. In deze transparante markt stappen steeds meer retailers over naar een omnichannel strategie, waarbij de verschillende kanalen verweven zijn en slim op elkaar afgestemd.

Hoe ontwikkelt de locatiestrategie zich in het Belgische retaillandschap?

De retail bevond zich van oudsher in de stadscentra. Vanaf de jaren ’60 met de komst van voedingswarenhuizen (grote supermarkten) of DIY-zaken ontstond een tweede type, grootschalige retail concentratie aan de invalswegen. De bereikbaarheid met de auto en de beschikbaarheid van grote oppervlakten voor zelfbedieningswinkel met parking bepaalden de locatie.

De jaren 1980-2000 kenmerken zich door concurrentie tussen het stadcentrum en de stadsrand. Retailers kozen vaak voor het één of het ander, waarbij de stadscentra leegliepen. Maar vanaf 2000 kiest men steeds vaker voor een duale locatiestrategie: een kleinere winkel in het stadscentrum voor funshopping en een grote winkel aan de rand voor runschopping. Denk aan de mini-supers versus de grote supermarkten of de IkeaCity versus het woonwarenhuis Ikea.

Met de komst van het internet komt er nog een kanaal bij: de webwinkel, met bijhorende distributiecentra en pick-up punten. De duale locatiestrategie wordt aangevuld met sofashoppen, en gaat steeds meer over naar een multichannel of omnichannel systeem, waarbij de consumenten uit drie componenten kunnen kiezen.

Eén samenhangend geheel

De consument denkt echter niet in ‘mulitchannel’, maar ziet een winkelformule als één geheel. Afhankelijk van het product, hun beschikbare tijd of het doel van de inkopen kiest men voor winkelen in het centrum, aan de rand van de stad of online. Meer en meer oriënteert men zich in het ene kanaal, koopt via een tweede kanaal en retourneert via het derde kanaal.

 

Om de klant de service te kunnen bieden die men zoekt – en zelf ook het overzicht te houden in voorraden en productaanbod – zijn de kanalen niet meer los van elkaar te zien. Het is van belang dat dit als één samenhangende geoliede machine werkt. De achterliggende logistiek wordt steeds complexer.

Ook de ‘pure online spelers’ merken dat één kanaal niet voldoende is en kiezen steeds vaker voor aanvulling met fysieke winkels. Neem bijvoorbeeld Zalando Outlet, Amazon supermarkt, de LensOnline of de Coolblue winkels.

Lees uitgebreide publicatie: “Regional retail landscapes emerging from spatial network analysis.”


Overige presentaties Masterclass Retail 16 oktober 2023

Tijdens de Masterclass Retail bij de Universiteit van Antwerpen werd de Belgische retailmarkt vanuit 4 invalshoeken onder de loep genomen. Lees meer over de overige drie invalshoeken:

Niets meer missen?

Wilt  u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen op het gebied van retail?

 

Meld u dan aan voor onze nieuwsbrief of ons blog.