2016 was het jaar van het economische herstel, maar ook het jaar van de sluiting van de V&D-filialen. Wat heeft het grootste effect gehad op de leegstand in Nederland? Is deze gedaald door de aantrekkende economie? Of juist gestegen door de grootschalige sluitingen? Het begin van het jaar is een goed moment om hier antwoord op te geven.
Leegstand in aantal panden daalt verder
In 2015 zagen we, na een jarenlange stijging, voor het eerst een lichte daling van het aantal leegstaande winkelpanden. Het afgelopen jaar heeft deze daling zich voortgezet. Begin 2016 stond 7,4% van de panden leeg en eind van dit jaar was dit 7,2%. In absolute aantallen betekent dit dat er 500 panden minder leeg stonden dan aan het begin van 2016.
Leegstand in winkelmeters is licht gestegen
In winkelmeters heeft het faillissement van V&D wél een groot gevolg gehad. Door de sluiting van 62 V&D-filialen werd in één klap 350.000 m² aan de leegstand toegevoegd. Na de sluiting van de V&D filialen steeg de leegstand in winkelmeters van 7,7% naar 8,4%. Inmiddels is voor veel V&D-panden een tijdelijke of definitieve oplossing gevonden. Daardoor is de leegstand in meters begin 2017 – met 7,8% – vrijwel terug op het niveau van begin vorig jaar.
Waarom daalt de leegstand?
Net als vorig jaar is de leegstand deels verminderd door een teruglopend aantal winkelpanden. Begin 2017 waren er bijna 500 panden en 300.000 m² minder dan begin 2016. Het merendeel van deze winkelpanden is omgebouwd naar woningen. Een andere reden voor de teruglopende leegstand is de opkomst van de horeca: in 2016 zijn er ruim 1.000 nieuwe horecavestigingen bijgekomen. In bijna 1.000 gevallen werd een leegstaand pand gevuld met horeca.
De detailhandel heeft het nog steeds zwaar. Het aantal detailhandelspanden is vorig jaar weer teruggelopen. Van de panden die vorig jaar nieuw leeg zijn gekomen was bijna tweederde een pand uit de detailhandel, terwijl detailhandel minder dan 50% van de winkelpanden vult.
Leegstand loopt niet overal terug
We zien dat in bijna alle provincies de leegstand terugloopt, en opvallend genoeg, het meest in de provincies Groningen en Friesland. Maar daar zullen lang niet alle winkelgebieden zich in herkennen. In de centra van de middelgrote steden loopt de leegstand nog steeds op. In dit type winkelgebied is het aantal leegstaande winkelpanden vorig jaar gestegen naar 12,3%.
