Supermarktbranche in 2021
Jaar van concurrentieslag door consolidatie

In 2021 drukte consolidatie een grote stempel op het Nederlandse supermarktlandschap. In het begin van het jaar kondigde Deen aan dat Albert Heijn, Vomar en DekaMarkt hun 80 supermarkten (circa 90.000 m² winkelvloeroppervlak) zouden overnemen. Net na de zomer werd de sector verrast door de aankondiging van de voorgenomen fusie tussen Coop (257 + 50 Coop Compact) en Plus (268). Coop zal verder gaan onder de vlag van Plus en daarmee verdwijnt wederom een vertrouwde naam uit het landelijk formulebeeld.

Lage marges vragen om schaalgrootte

De marges in de supermarktsector zijn laag en dus zijn supermarkten sterk kosten gedreven. Vandaar de voortdurende concurrentieslag om maagaandeel via consolidaties. Schaarste aan goede supermarktlocaties en de opmars van online als verkoopkanaal voor dagelijkse boodschappen jagen consolidatie verder aan.

Voor de landelijke formules wordt schaalgrootte steeds belangrijker om te kunnen concurreren. Albert Heijn, Jumbo en Plus zullen dus blijven loeren naar geschikte overnamekandidaten. En die zijn er nog genoeg. De Nederlandse markt telt nog altijd veel formules in vergelijking met omliggende Europese landen. De kans is dus groot dat zich ergens in de nabije toekomst een nieuwe consolidatie manifesteert.

Daar ging je niet naar de supermarkt, daar ging je naar Deen.

Formules die regionaal actief zijn vormen de meest voor de hand liggende prooi. Tegelijkertijd zijn dit juist de formules die kleur geven aan het palet van aanbieders. Deen was daar een goed voorbeeld van. Intussen is de ombouwoperatie bijna voltooid en merk ik om mij heen dat Deen al erg wordt gemist door de Noord-Hollandse consument. Met name in de regio’s West-Friesland en Waterland was Deen een begrip. Daar ging je niet naar de supermarkt, daar ging je naar Deen.

Knap werk van Albert Heijn, Vomar en DekaMarkt om met respect voor de formule Deen de ombouw zo snel en goed te organiseren. Succesvolle typische ‘Deen’-producten zijn overgenomen in het assortiment, personeel is respectvol overgenomen en de winkels zien er goed uit.

Diversiteit

Vanuit kostenoverwegingen is consolidatie goed te begrijpen en zelfs noodzakelijk, maar toch moet je constateren dat vanuit de klant gezien sprake is van verschraling van het lokale formulebeeld. Regioformules zijn belangrijke smaakmakers in het supermarktlandschap en het is jammer dat de diversiteit aan formules afneemt. Daar staat dan weer tegenover dat het supermarktlandschap aan kwaliteit wint met steeds meer mooie supermarkten.

Bevlogen ondernemers als smaakmakers

Dit jaar organiseerde ik voor de tiende keer het Supermarktvastgoedcongres en ook voor de tiende keer de uitverkiezing “Mooiste nieuwe supermarkt van Nederland”. Terechte winnaar was de nieuwe Jumbo Leussink in Goor. Deze supermarkt is niet alleen aan de buitenkant mooi, maar ook aan de binnenkant een lust voor het oog met sfeervolle productpresentaties met veel lokale toeleveranciers in een aantrekkelijk winkelbeeld waar het ondernemerschap van af spat.

winnaar supermarkt

Opvallend is dat de verkiezing vaak door ondernemers wordt gewonnen. Supermarkten die door ondernemers worden geëxploiteerd zijn net als regioformules, echte smaakmakers in het supermarktaanbod. De aanstaande consolidatie met Coop en Plus biedt wat dat betreft weer nieuwe kansen, want verreweg het merendeel van deze supermarkten wordt gerund door bevlogen ondernemers.

Hoe dan ook, 2021 was een bijzonder jaar voor het Nederlandse supermarktlandschap. De Verkooppunt Verkenner van Locatus heeft weer heel wat wijzigingen moeten verwerken en dat zal de komende jaren niet anders zijn. Het Nederlandse supermarktlandschap verandert continue en dat maakt het tot een dynamisch en boeiend speelveld waar ik dagelijks met veel plezier in werk.

Jeroen van der Weerd - gastblogger

Jeroen van der Weerd is supermarktgeograaf, directeur Bureau van der Weerd en oprichter van kennisplatform Supermarkt &Ruimte. Bureau van der Weerd is gespecialiseerd in ruimtelijk marktonderzoek voor supermarktlocaties en verricht jaarlijks tientallen vestigingsplaatsonderzoeken, dpo-studies en overige marktanalyses in opdracht van formules, franchisers, vastgoedpartijen en gemeenten.

www.bureauvanderweerd.nl | www.supermarktenruimte.nl


Niets meer missen?

Wilt  u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen op het gebied van retail?

 

Meld u dan aan voor onze nieuwsbrief of ons blog.